Dollywood-Sterren
Nederlandse poppen treden op in de gehele wereld.
Journalisten die een filmstudio mogen bezoeken, zijn op voorhand al onder de indruk. Dat het in dit geval een poppenfilmstudio is, geeft de redacteur een aanleiding voor een kwinkslag.
Geschiedenis herschreven
Opmerkelijk is dat Joop Geesink's biografie nogal verschillende versies heeft. De indruk ontstaat dat het sappige verhaal hogere prioriteit had dan de historische waarde.
Dit keer wordt Geesink neergezet als de handige zakenman die de kans grijpt het gat op te vullen na het vertrek van film pionier George Pal. In werkelijkheid was het de directeur reclame en promotie van Philips, Sies Numann die voorheen zaken deed met George Pal. Hij was zeer enthousiast over het nieuwe medium 'poppenfilm'. Na Pal's vlucht voor de Nazi’s bracht Numann de achtergebleven medewerkers uiteindelijk bij Geesink onder.
Modeltreintje en raket
Het modeltreintje stamt uit de film ‘Luilekkerland’ (1952) Ook de scene van het perron en de dikke man komen uit deze film, die op dat moment al twee jaar uit productie was. Mogelijk stonden daar decorstukken van geëxposeeerd in de studio. Ook ‘Makers of History’ (1955) wordt genoemd; deze film was toen in productie.
Duivendrechtsekade
Opmerkelijk is dat in veel artikelen op de één of andere wijze een referentie is opgenomen naar het adres waar de studio was gevestigd. Blijkbaar volstond het niet om te melden dat deze zich in Amsterdam bevond, maar de naam 'Duivendrecht' of 'Duivendrechtsekade' worden veelvuldig genoemd. Joop Geesink werd zelfs de 'Duivendrechtse Disney' genoemd.
Tekst uit artikel
Dollywood-sterren
Nederlandse poppen treden op in de gehele wereld
FILMS UIT SPEELGOEDSTUDIO AAN HOLLYWOOD GELIJK
(Van onze filmredactie)
AMSTERDAM, 25 september 1951
DOLLYWOOD. Fleurige richtingbordjes wijzen u de weg naar de filmstudio’s Dollywood. Het hart klopte ons toch wel even in de keel, toen we voor de ingang van Dollywood stonden. Een filmstudio is tenslotte nog altijd iets, waarover een geheimzinnige waas hangt. Vooral de gedachte nu binnen enkele ogenblikken oog in oog te staan met de „groten” der aarde, filmsterren, die men anders alleen maar uit de verte op het witte doek mag aanschouwen, deed de knieën knikken. Zullen ze zich verwaardigen ons aan te kijken, ons een hand te geven?
De knoop werd echter doorgehakt en we stapten naar binnen. Een imposante portier vroeg naar het doel van ons bezoek. Al gauw werden we aan een begeleider overgedragen, die het wel noodzakelijk vond, ons eerst voor te stellen aan de spelers uit diverse films.
Nu, we hebben ze gezien, niet één, geen drie of vier, maar honderden speelsters en spelers. De één imposanter dan de ander, in velerlei kleur en afmeting; alleen hadden ze allemaal één eigenschap gemeen: ze waren, zoals we al hadden verwacht: hooghartig en ze weigerden tegen ons te spreken of ons zelfs maar een hand te geven, want.... het waren poppen.
Reclame over de gehele wereld
Dit was de eerste kennismaking met het materiaal, waarmede men in de filmstudio's van Dollywood werkt. Niet in Amerika, maar aan de Duivendrechtsekade, ergens aan de rand van Amsterdam, vinden we Joop Geesinks poppenfilm-industrie.
Inderdaad, Nederland herbergt een der merkwaardigste, maar tevens interessantste industrieën op filmgebied. De films, die hier worden vervaardigd, hoofdzakelijk reclamefilms, vinden haar weg naar alle delen der wereld. Ook in onze eigen bioscopen kunnen we meermalen een Geesink filmpje aanschouwen.
Al voor de oorlog kende men de poppenfilm als reclamemiddel. Het was toen de Hongaar George Pal, die zich in Eindhoven speciaal bezig hield met de productie van poppenfilms, en o.a. voor Philips al verschillende reclamefilmpjes vervaardigde.
Plotseling vertrok Pall echter naar Amerika en hierin zag de reclameontwerper zijn grote kans. Al lang had hij met plannen rondgelopen om zich ook met poppenfilms te gaan bezighouden. Hij zocht contact met ex-medewerkers van Pal en werkte plannen verder uit. De oorlog stuurde zijn plannen echter in de war, maar Joop Geesink gaf de moed niet op en met primitieve apparatuur experimenteerde hij verder in een klein keldertje aan de Amsterdamse Keizersgracht.
Deze experimenten waren voor hem goede lessen, waaruit hij zijn succes volle stijl en filmvorm vond. Na afloop van de oorlog kon Geesink zich pas ten volle ontplooien. Het duurde dan ook niet lang of vele grote bedrijven in binnen- en buitenland zagen het belang in van de originaliteit, welke de poppen-reclamefilm biedt.
(fotobijschrift) Het opstellen van het miniatuur-decor waartegen straks de filmpoppen hun rol spelen, is een precies en tijdrovend werkje.
Bron: Het Vaderland, 2 januari 1954
Het idee en de uitwerking
Geesink is eigenlijk de motor van het gehele bedrijf. Met de afnemers bespreekt hij de mogelijkheden voor een eventuele film. Dan komt het er voor hem op aan het verhaaltje of
de z.g. „story” te verzinnen. Deze verhaaltjes nu komen ineens bij hem op. Soms komt hij thuis met een idee, dat hem onderweg in de trein of ergens wandelend op een Parijse boulevard is ingevallen. Onmiddellijk verzamelt hij dan enige tekenaars en technici om zich heen en bespreekt zijn idee. Aan hen is nu de taak de mogelijkheden verder onder ogen te zien.
Een draaiboek wordt gemaakt, zo nodig geïllustreerd, zodat de cliënt direct al kan zien, hoe zijn film ongeveer wordt. Is men het eens geworden over het scenario, dan gaat de componist aan
de slag met stopwatch en andere instrumenten. Hij vervaardigt de muziek met allerlei accenten, die zo belangrijk zijn bij de verschillende bewegingen van de figuurtjes. Is de muziek gereed, dan komen de eindeloze repetities voor het orkest, net zo lang totdat de compositie tot op de halve seconde nauwkeurig kan worden gespeeld. Tot slot volgt dan de opname op de geluidsband.
Speelgoedfabriekje
Aan de hand van de getekende ontwerpen is men intussen in de werkplaats al begonnen aan het fabriceren van de benodigdheden, zoals b.v. meubilair voor binnenopnamen, modelspoortreintjes en vele andere artikelen.
Het is net een klein speelgoedfabriekje en alles wordt dan ook tot in de puntjes afgewerkt. Een zeer belangrijk onderdeel vormden de spelers. In iedere film speelt een aantal poppen kleinere en
grotere rollen. De geraamten van deze poppen zijn vervaardigd van een speciaal soort metaaldraad, dat zeer buigzaam is.
Met plastic worden daarna de lichaamsvormen aangebracht, zoals armen en benen, terwijl de kop uit hout wordt vervaardigd. Wanneer u wel eens een poppenfilmpje hebt gezien, zal u opgevallen
zijn, dat ook de gezichten bewegen. Dit komt, omdat iedere pop een los gezicht heeft, dat weer door een ander kan worden vervangen. Soms heeft een pop tientallen gezichten om hen iedere keer
maar weer een andere uitdrukking te geven. De kleding van de pop is eveneens een belangrijk onderdeel. In een aparte afdeling worden de poppen op de voorgeschreven wijze gekleed. Wanneer de pop eindelijk klaar is, is het ook werkelijk een pronkexemplaar geworden, waaraan zeer veel geld is gespendeerd.
Tijdrovend werk
Dan is men klaar om te gaan filmen. Eerst wordt het decor opgebouwd, bestaande uit een berglandschap, telegraafpalen en een perron op de voorgrond. Aan het perron staat een treintje, waarin een dame is gezeten. Op het perron komt op het laatste ogenblik nog net een klein dik kereltje aanrennen, en de dame wenkt hem op te schieten. Al de hierbij uitgevoerde bewegingen zijn
en tijdrovend werk. Iedere beweging moet namelijk apart warden opgenomen. Geregeld moeten armen en beentjes met de hand worden verzet, wat natuurlijk een enorme nauwkeurigheid vereist,
verder zullen de gezichten ook wel enige malen moeten worden verwisseld.
Om het omvallen van de poppen te voortkomen, hebben zij onderaan de voeten pennetjes, waarmee ze op de grond worden vastgeprikt.
De studio’s, waar deze filmpjes worden opgenomen, doen niet onder voor de grote studio’s in Hollywood. Eveneens camera’s op rails, grote lampen en vele andere technische snufjes.
Wanneer men dan nog verder In de studio’s rondkijkt, staat men versteld van de enorme fantasie, die hier aan de dag is gelegd. Een raket met vele ingewikkelde instrumenten, bemand met
maanmensen, die een bezoek aan de aarde brengen; ergens anders een compleet miniatuur negerdorp, waarin zich eerstdaags woeste scènes zullen afspelen; een namaak kaperschip, compleet met piratenkapitein met de traditionele zwarte lap voor het oog. Niets is vergeten.
Overal ter wereld vindt men de Dollywood-poppenfilms. Zelfs worden tegenwoordig geregeld korte filmpjes van één tot anderhalve minuut gemaakt, bestemd voor de Amerikaanse televisieprogramma’s, en we kunnen gerust zeggen, dat de films van Joop Geesink zich door hun geestige stories en goede technische verzorging een grote populariteit tot ver over onze grenzen hebben verworven.
Bron: Het Vaderland, 2 januari 1954