Serenata Nocturna

Story

Mexicaan probeert vrouw te bekoren met een serenade aan haar balkon. Niets lukt, uiteindelijk brengt een Philips radio uitkomst.

Mijlpaal

De film Serenata Nocturna is de eerste poppenanimatiefilm waar Joop Geesink actief bij is betrokken. De titel vermeldt dat het uit de Geesink-Toonder Teekenfilmstudio afkomstig is. (Marten) Toonder hield zich vanaf 1942 alleen nog maar met tekenfilm bezig. Vanuit dat punt een historische mijlpaal.
Een zekere Dopey Scheffer zou begin jaren '40 in dienst zijn gekomen bij de "Geesink-Toonder Teekenfilmstudio" en bracht een grote belangstelling mee voor poppenanimatie. De overlevering vertelt dat dit de start is geweest voor deze film in poppenanimatie.

Gat opgevuld

In de begintijd van het nieuwe medium 'reclamefilm', zoals bij deze, ontwikkelt de filmmaker het concept en zoekt daar vervolgens een sponsor bij. Geesink weet dat Philips enkele jaren eerder dure poppenproducties liet maken bij George Pál. Deze filmmaker is vanwege de oorlog naar Amerika uitgeweken, dus Geesink-Toonder zien hun kans schoon en maken een testje van één scene. Zij overtuigen daarmee Philips topman Sies Numan van de potentie. Numan vindt de beelden wel schokkerig, maar verleent opdracht tot realisatie.

George Pál

Wie deze film nu vergelijkt met de eerder geproduceerde George Pál films, zal in eerste instantie constateren dat deze Serenata Nocturna in zwart-wit is, terwijl de oudere Pál films in kleur zijn. Filmmateriaal en zeker kleurenfilm is vanwege de oorlogsschaarste nauwelijks verkrijgbaar. De omstandigheden waaronder werd gefilmd, waren eigenlijk onwerkbaar.

Meer realisme

Opmerkelijk is de vormgeving van de figuren die veel menselijker ogen dan bij Pál. Dit is duidelijk de Geesink-stijl in ontwikkeling. De techniek om een pop geloofwaardige expressies te geven, moet nog worden uitgevonden. In deze film worden verschillende uitwisselbare geboetseerde koppen gebruikt. Met de komst van Harry Tolsma, in 1947, wordt deze techniek geperfectioneerd. Nieuw in deze productie is de toepassing van flexibele ledematen.
George Pál's gebruikte tot dusverre starre voorgevormde armen en benen die op de filmset werden uitgewisseld. De voormalige medewerkers van George Pál konden onder leiding van Geesink voor het eerst een flexibele animatiepop toepassen. Deze film heeft in feite de primeur van de flexibele animatiepop.

Opmerkelijk

Een oplettende kijker ziet dat hier fragmenten van mensenhoofden en soms handen voorbij flitsen. De poppenanimator is in deze situatie per abuis gedeeltelijk in beeld gebleven. De camera’s uit de jaren ’40 hadden nog geen spiegelreflex systeem. Animators leerden hieruit dat ze voortaan meer afstand moesten nemen van het décor bij de opnamen.
De oorzaak lag in het feit dat de oude camera's een zoeker had die niet door de lens kon kijken. In latere films zou men rekening houden met dit zo geheten Parallax-effect door de animator geheel van het decor te laten stappen alvorens de film werd belicht.  

Blooper

Hier een foto van een verkeerd gemonteerd negatief. De camera-assistent toont het scene-bordje. Deze opname werd gemaakt ten behoeve van de beeldmontage omdat de film niet in chronologische volgorde werd opgenomen.
Deze frame is per ongeluk blijven zitten. Kleine foutjes als deze zijn binnen de latere Geesink films zeldzaam. 

Credits

• Titel:  Seranata Noctura
• Opdrachtgever: Philips
• Productiejaar:  1942
• Lengte: 3 minuten
• Componist: Onbekend
• Uitvoerenden: Onbekend
• Art Director: Onbekend / mogelijk Jan Coolen
• Concept: Joop Geesink / Marten Toonder
• Animatie: Onbekend / mogelijk József Misik
• Camera: Onbekend
• Poppen: Dopey Scheffer
• Poppenkleding: Phiny Dick (echtgenote van Marten Toonder)
• Props: Hagemeijer & Loek van Delden
• Anderen:  Jan Duyfvetter, John van der Meulen, Bertus Outmayer, Wim Gomes  
• Formaat: 35 mm, Zwart/Wit

Ontdek ook deze oude animatiefilms: